Na co zwrócić uwagę już od pierwszych dni życia dziecka:

• - o ile to możliwe należy karmić dziecko piersią,
• - wprowadzając inne pokarmy używać łyżeczki,
• - uczyć picia z kubeczka,
• - jak najwcześniej odstawić smoczek,
• - nie przedłużać karmienia butelką ze smoczkiem,
• - nie dopuszczać do ssania kciuka,
• - po ukończeniu roku nie rozdrabniać pokarmów,
• - podawać twarde pokarmy do gryzienia i przeżuwania np. marchewkę, jabłko, skórki z pieczywa,
• - zwracać uwagę, aby dziecko oddychało przez nos (nie otwierało buzi we śnie i w spoczynku),
• - dbać o dobry kontakt emocjonalny z dzieckiem - często je przytulać, głaskać, chwalić,
• - mówić do dziecka, opowiadać, śpiewać, czytać, naśladować jego wokalizacje,
• - słuchać uważnie i utrzymywać kontakt wzrokowy z dzieckiem,
• - mówić do dziecka prostym językiem, wolno, wyraźnie, nie zdrabniać.

Do logopedy zgłoś się z dzieckiem gdy:

• - masz problem z nawiązaniem kontaktu z dzieckiem,
• - dziecko nie rozumie kierowanych do niego poleceń,
• - dziecko nie reaguje na ciche dźwięki, wymaga powtarzania poleceń, głośno mówi, często patrzy na usta rozmówcy,
• - mało mówi,
• - mówi niezrozumiale,
• - w porównaniu do rówieśników nie wymawia wielu głosek lub zastępuje je innymi,
• - mówi niepłynnie,
• - podczas mówienia wsuwa język między zęby,
• - w czasie snu i w ciągu dnia oddycha buzią,
• - ma trudności z połykaniem.

Przebieg prawidłowego rozwoju mowy dziecka:

• 2 - 4 miesiąc życia- głużenie (gruchanie): wokalizacje pierwszych samogłosek, wydawanie dźwięków, które nie przypominają ludzkiej mowy, pojawienie się pierwszych spółgłosek,
• 5 -7 miesiąc życia- gaworzenie samonaśladowcze, niemowlę bawi się sylabami, powtarza ciągi sylab,
• 8 - 10 miesiąc życia- niemowlę próbuje naśladować, powtarzać oraz samodzielnie wokalizować sylaby, rozumie wypowiedzi o zabarwieniu emocjonalnym, pojawia się gest wskazywania palcem, zaczyna kształtować się pole wspólnej uwagi oraz rozumienie intencji komunikacyjnych, pojawiają się pierwsze słowa zbudowane z sylab otwartych oraz rozumienie prostych słów (najczęściej rzeczowników w mianowniku),
11 -12 miesiąc życia- dziecko rozumie proste polecenia, niektóre nazwy osób, przedmiotów i czynności, samodzielnie wypowiada kilka wyrazów, powtarza sylaby i słowa wypowiadane przez dorosłego,
• 13 -18 miesiąc życia- dziecko wskazuje obrazek na polecenie, wykonuje proste polecenia, zaczyna rozumieć proste zdania ( głównie polecenia i zakazy), używa ok. 10 słów, posługuje się nazwami osób, przedmiotów i kilku czynności,
• 19 - 24 miesiąc życia- używa coraz więcej słów, buduje proste dwuwyrazowe wypowiedzi,
• 2 lata - dziecko buduje zdania 2-3 wyrazowe, wykonuje polecenia złożone z dwóch części,
• 3 lata - u dziecka stale wzrasta zasób słownictwa, buduje zdania 3 - 4 wyrazowe, zadaje proste pytania, próbuje śpiewać i mówić krótkie wierszyki, wzrasta sprawność komunikacyjna i społeczna,
• 4- lata- stale wzbogaca się słownictwo, dziecko potrafi budować zdania rozwinięte i złożone, wzrasta liczba używanych przymiotników i przysłówków, wzrasta liczba pytań, głównie „dlaczego?”,
• 5-6 lat- wzrasta zdolność opowiadania oraz kompetencja komunikacyjna.

Źródło: J. Cieszyńska, M. Korendo, „Wczesna interwencja terapeutyczna”, Wydawnictwo Edukacyjne Kraków, 2015r.

Kolejność opanowywania wymowy głosek przedstawia się następująco:

• - 3 - latek potrafi już wypowiadać m.in. głoski: p,b,f,w,l,ś,ź,ć,dź;
• - 4 - latek: k,g,s,z,c,dz;
• - 5 - 6 - latek: sz,ż,cz,dż oraz [ r],
• - 6 - 7 latek - utrwala i doskonali wymowę wszystkich głosek.

Co możesz zrobić, by pomóc w rozwoju mowy dziecka:

• • ucz słuchania,
• • gimnastykuj buzię dziecka,
• • wprowadzaj zabawy oddechowe np. bańki, wiatraki, papierowe zabawki,
• • baw się z dzieckiem: śpiewaj, tańcz, rymuj,
• • ucz prostych wierszyków i piosenek,
• • ucz nazw kolorów, wymyślaj proste zagadki,
• • rysuj i maluj z dzieckiem,
• • ruszaj się z dzieckiem: skaczcie, biegajcie, turlajcie się,
• • dużo czytaj Twojemu dziecku.

Rodzicu, nie bagatelizuj problemów z mową swojego dziecka! Nie słuchaj, gdy Ci mówią „wyrośnie”…Wczesna pomoc i interwencja logopedyczna jest gwarancją prawidłowego rozwoju i zwiększa szanse na sukces!!!